ਸਿਕਤੀ- ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਅੰਦੋਲਨ ਤੀਜੇ ਦਿਨ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਫੌਜ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਨੇਪਾਲੀ ਫੌਜ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਅਫਵਾਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਅੱਗਜ਼ਨੀ ਅਤੇ ਲੁੱਟਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਨੇਪਾਲੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬੰਦ ਹਨ। ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਨੇਪਾਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਾਜ਼ਾ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਭਾਰਤ-ਨੇਪਾਲ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਧਨਪਾਲ ਥਾਨ ਅਧੀਨ ਗੌ ਪਾਲਿਕਾ ਕਰਸੀਆ, ਦਾਦਰ ਬੇਰੀਆ ਅਤੇ ਕਟਾਹਰੀ ਗੌ ਪਾਲਿਕਾ ਦਫਤਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੰਗੇਲੀ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਭੰਨਤੋੜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੇਅਰ ਦੇ ਦਫਤਰ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰਾਈਜ਼ਡ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਧਨਪਾਲਥਨ, ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ, ਮੇਅਰ ਦਫ਼ਤਰ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਫਾਈਲਾਂ ਸੜ ਗਈਆਂ। ਕੁਰਸੀਆ ਧਨਪਾਲਥਨ- 4 ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਖਿੜਕੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਨੇਪਾਲ ਮਾਇਆਗੰਜ ਭੰਸਾਰ ਤੋਂ ਲਗਪਗ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਬਿਰਤਨਗਰ ਭੱਟ ਭਟਿਨ ਮਾਲ ਨੂੰ ਬਦਮਾਸ਼ਾਂ ਨੇ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਬਿਰਤਨਗਰ, ਕੁਰਸੀਆ, ਰੰਗੇਲੀ, ਦਾਦਰ ਬੇਰੀਆ, ਕਥਾਰੀ ਸਮੇਤ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਤੁਰੰਤ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਪੀ ਓਲੀ ਦੇ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਰੋਸ ਹੈ।
ਨੇਪਾਲੀ ਮੂਲ ਦੇ ਗੀਤਾ ਕਾਰਕੀ, ਦੀਪਕ ਸ਼੍ਰੇਸ਼ਠ, ਸਿਰਾਜ ਬਾਸਨੇਟ, ਰਾਮ ਬਹਾਦੁਰ ਕਟਵਾਲ ਆਦਿ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਨਰਲ ਐਕਸ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਤੋਂ ਤੰਗ ਆ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹਿੰਸਕ ਹੋ ਗਿਆ। ਸੋਨਮਨੀ ਗੋਦਾਮ ਤੋਂ ਅੰਬਾਰੀ ਤੱਕ ਕਈ ਐਸਐਸਬੀ ਟੁਕੜੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੁਰਸਾਕਾਂਤਾ, ਸਿਕਤੀ, ਕੁਆਡੀ, ਸੋਨਮਨੀ ਗੁਡਮ ਅਤੇ ਬਰਦਾਹਾ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਚੈੱਕ ਪੋਸਟਾਂ ‘ਤੇ ਤੀਬਰ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਐਸਐਸਬੀ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਗਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਮੇਘਾ ਬੀਓਪੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਮਾਇਆਗੰਜ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀ ਕਸਟਮ ਸੇਵਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬੰਦ ਹੈ। 38 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਨੇਪਾਲ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ 18 ਬੀਓਪੀ ਚੈੱਕ ਪੋਸਟਾਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅੰਬਾਰੀ ਤੋਂ ਸਿਕਤੀ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਸੋਨਮਨੀ ਗੋਦਾਮ ਤੱਕ 38 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਨੇਪਾਲ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ 18 ਐਸਐਸਬੀ ਬੀਓਪੀ ਚੈੱਕ ਪੋਸਟਾਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੇਪਾਲ ਏਪੀਐਫ ਕੋਲ 11 ਬੀਓਪੀ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 05 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਤੋਂ ਮਿਰਚਡੰਗੀ ਤੱਕ ਨੇਪਾਲ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ 07 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ।
ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਸ਼ਤਰ ਸੀਮਾ ਬਲ (ਐਸਐਸਬੀ) ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇਪਾਲੀ ਪਾਸੇ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਪੁਲਿਸ ਬਲ (ਏਪੀਐਫ) ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਨੇਪਾਲ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਦੀਆਂ ਸਥਾਨਕ ਸਰਹੱਦੀ ਚੌਕੀਆਂ ਖਾਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਨੇਪਾਲ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਕਈ ਮੁੱਖ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਪੀ ਓਲੀ ਦਾ ਪੁਤਲਾ ਸਾੜਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਜਾਰੀ ਹੈ।
ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਗੜਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਥਿਤੀ ਸਥਿਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਯਾਤਰਾ ਨਾ ਕਰਨ। ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਰਹਿਣ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ।
ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਕਰਫਿਊ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸੈਲਾਨੀ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਲਗਾਤਾਰ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿਕਤੀ ਅਸੈਂਬਲੀ ਅਧੀਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੇਪਾਲੀ ਗਾਹਕਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। ਭਾਂਡੇ, ਕੱਪੜਾ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ, ਕਰਿਆਨੇ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ।
